سیستم فاضلاب Full Vent
سیستم فاضلاب شهری، با مزایای بیشمار خود زندگی همه ما را فوق‌العاده راحت کرده است.
سیستم ونت چیست؟
کلمه ونت (vent) کلمه‌ای با ریشه‌ی لاتین و به معنی “هواکش” است. وجود سیستم ونت و در ادامه تاثیر ونت در فاضلاب برای سیستم‌های فاضلاب شهری یک مورد حیاتی‌ست. ونت فاضلاب همان لوله های هواکش است که به سه منظور اصلی متعادل نگه داشتن فشار هوا در لوله های فاضلاب، آسانی تخلیه فاضلاب و جلوگیری از تخلیه آب موجود در سیفون به کار برده می شود. سیستم فول ونت فاضلاب (روش سنتی که در آن از پشت هر سیفون یک لوله هواکش فاضلاب پشت بام به بالا کشیده می‌شود) وظیفه دارد گازهای موجود در مسیر فاضلاب را به بیرون هدایت کند. تاثیر ونت در فاضلاب را همچنین می‌توان در تخلیه آسان فاضلاب و جلوگیری از خراب شدن سیفون به‌خاطر فشار معکوس نیز یافت.
در سال های قبل به این بخش از سیستم فاضلابی توجه کافی نمی کردند و باورهای عمومی بدین گونه بود که برای سرعت بخشیدن به تخلیه فاضلاب کافی است که از لوله هایی با قطر بزرگ استفاده شود. و همچنین جهت جلوگیری از ورود گاز های نامطبوع مجاری فاضلاب به داخل ساختمان استفاده از سیفون کافی می باشد.
در آن زمان سیستم لوله کشی فاضلاب را فقط به عنوان وسیله ای برای تخلیه مواد زائد به شمار می آوردند و موضوع سلامت انسان که با استفاده از تاسیسات نا درست و نا کارامد، بسیار در معرض خطر بود اصلا مورد توجه کافی قرار نمی گرفت.
بدین صورت که امر لوله کشی کاملا به طور سنتی انجام می گرفت و اصلا در ردیف کار های علمی و حرفه ای شناخته نمیشد. خوشبختانه با احداث ساختمان های بزرگ و افزیش جمعیت شهر نشین، لوله کشی فاضلابی ساختمان ها بسیار پیشرفت کرده و ردیف کار های علمی و دقیق قرار گرفتند.
لوله های هواکش در سیستم های لوله کشی فاضلابی عموما به دو منظور نصب و استفاده می شوند:
- جلوگیری از تخلیه آب سیفون
- سهولت در تخلیه فاضلاب
سیستم ونت خشک:
یکی از روش های اجرای ونت فاضلاب یا لوله های هواکش می تواند به صورت خشک باشد. اجرای این مدل به این صورت است که لوله کشی از پایین ترین نقطه لوله کشی آغاز شده و با متصل شدن به بدنه اصلی فاضلاب، تمامی تجهیزات و لوازم بهداشتی را در بین مسیر خود پوشش می دهد. لوله هواکش خشک را می توان برای هر طبقه به صورت مجزا تاسیس کرد یا چند طبقه را با یک لوله پوشش داد.
این سیستم هوا کشی به این دلیل ونت خشک نامیده می شود که هیچ ورودی آب یا آب ریزی در مسیر خود ندارد و در هیچ کجای مسیر نباید آب به این لوله ها باز شود.
نقشه مسیر لوله کشی ونت به این صورت است که این لوله ها در بالای ساختمان به یکدیگر و در نهایت به لوله اصلی سیستم ونت می پیوندند.
سیستم ونت تر:
در این مدل از سیستم هواکشی ونت که به نام ونت تر یا هواکش اولیه معروف است، بر خلاف مدل ونت خشک که در بالا توضیح دادیم می باشد. به طور کلی در این سیستم لوله های هواکشی برای طبقات پایین به عنوان لوله ونت و برای طبقه های فوقانی به عنوان لوله های فاضلاب کاربرد دارند.
این روش لوله کشی ونت بسیار ساده و مقرون به صرفه می باشد.
حال که با سیستم ونت فاضلاب آشنا شدیم و با کاربرد آن آشنا شدیم به نکات مهمی که در اجرای آن باید مد نظر گرفته شود اشاره میکنیم.
نه تنها در روش اجرای ونت فاضلاب، بلکه در نقشه لوله ونت و اجرای فول ونت فاضلاب و سیستم فول ونت نیز باید به نکات مهمی توجه کرد تا سیستم ونت به نحوی اصولی پیاده شود:
- تنها در صورت اجرای ونت فاضلاب، اتصال فاضلاب آشپزخانه به رایرز سرویس‌های بهداشتی مشکلی ندارد.
- اگر در ساختمان چاه‌‌های جذبی وجود دارد که رایرز آب باران مستقیما در آنها تخلیه نمی‌شود، بایستی ونت قرار داده شود.
- قطر لوله قائم هواکش در نحوه اجرای ونت فاضلاب برای ساختمان‌های که تا ۱۰ طبقه دارند، باید حدود ۷۵ میلی‌متر باشد.
- برای جلوگیری از سقوط اجسام خارجی به داخل لوله هواکش، بهتر است در روش اجرای ونت فاضلاب انتهای لوله عصایی نصب شود (رعایت این نکته بسیار مهم است).
- توجه داشته باشید که در روش اجرای ونت فاضلاب، لوله هواکش حتما باید تا حدود ۲ متر از بالای سقف آخر از ساختمان خارج شود.
- سیفون توالت ایرانی حتما باید به لوله ونت و یا شیر ونت فاضلاب مجهز باشد.
- در نحوه اجرای ونت فاضلاب باید حوضچه چربی گیر برای ساختمان‌هایی مانند رستوران‌ها پیش‌بینی و تعبیه شود.
- با توجه به اینکه شتر گلو زیر روشویی‌ها و ظرفشویی‌ها کوچک است، بهتر است در نحوه اجرای ونت فاضلاب برای کمترین میزان گرفتگی، خط روشویی داخل دیوار تا زیر سقف ادامه داده و به لوله کشی ونت متصل شود.
- در سیستم فول ونت می‌توان برای توالت فرنگی هم ونت در نظر گرفت. توجه داشته باشید که در این صورت در نحوه اجرای ونت فاضلاب مجاز به استفاده از سیفون برای این سیستم نیستیم.
- یک نکته مهم دیگر در نحوه اجرای ونت فاضلاب این است که اتصال لوله ونت به لوله افقی فاضلاب را حتما باید با زانوی ۹۰ درجه و به صورت کاملا قائم انجام داد. هدف از اینکار این است که احتمال ورود فاضلاب به خط ونت به حداقل برسد.
- ونت منشعب شده از توالت ایرانی یا فرنگی که در زیر سقف اجرا شده‌اند باید بالاتر از کف همان واحد به لوله کشی ونت مرتبط گردد (بسیار مهم در تست استاندارد سیستم فاضلاب).
- لوله هواکش عمودی باید در پایین‌‌ترین نقطه و بالاترین نقطه استک فاضلاب به این خط وصل شود.
- باوجودی که معمولا در داخل واحدها از لوله سایز ۵۰ و در بخش عمودی از لوله سایز ۷۵ استفاده می‌شود، باید توجه داشت که سایز لوله ونت، تابعی از میزان مصرف است.
