ساختمان سبز
پس از انقلاب صنعتی، در نتیجه شهرنشینی و ساخت و سازهای فشرده، مصرف انرژی و اثرات منفی آن بر محیط زیست افزایش یافته است. نمی توان انکار کرد که مفهوم پایداری برای هر جامعه و فردی در هر زمینه ای ضروری است. انرژی مصرف شده در ساختمان های ساخته شده با فناوری ساختمان سنتی و انتشار کربن ناشی از آن به افزایش گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی کمک می کند. به منظور کاهش این اثرات منفی، صنعت ساختمان با توسعه مفهوم ساختمان سبز در جستجوی طراحی سازه هایی سازگار با طبیعت، پایدار، دوستدار محیط زیست و استفاده بهینه از منابع طبیعی، به روش تولید راهکارهای نوآورانه روی آورده است اما ساختمان سبز چیست؟
ساختمان سبز چیست؟
در سالهای اخیر، مشکلات زیست محیطی مانند تغییرات آب و هوایی، آلودگی زیست محیطی و کاهش سریع منابع طبیعی، مردم را از خطر های زیست محیطی با خبر کرده است. این آگاهی مشترک، صنعت ساخت و ساز را به ساخت ساختمان های مدرنی سوق داده است که سازگار با محیط زیست و پیرو حفظ طبیعت هستند. این ساختمانها که به اختصار می‌توان آنها را ساختمانهای سبز نامید، با توجه به معیارهای مختلفی از جمله کیفیت ساختمان، طراحی، بهره وری انرژی، صرفه جویی در مصرف آب، بازیافت مواد زائد و آگاهی‌های زیست محیطی توسط موسسات مختلف ارزیابی و تایید میشوند. این سازه ها از نظر خصوصیات عمومی با مصالح ساختمانی تولید شده از بازیافت مواد زائد ساخته می شوند.
محیط های داخلی طوری طراحی شده اند که از نور طبیعی حداکثر استفاده را بکنند. این می تواند به طور موثر از انرژی خورشیدی هم برای گرم کردن آب و هم برای تولید برق استفاده کند. آب باران را جمع آوری و ذخیره می کند و از آن به عنوان منبع آب استفاده می شود. به لطف سیستم های عایق خود، نه تنها هزینه های گرمایش و سرمایش را کاهش می دهد، بلکه انتشار دی اکسید کربن را نیز به حداقل می رساند. علاوه بر این، هنگام محوطه سازی ساختمان های سبز، گیاهانی که آب کمتری مصرف می کنند ترجیح داده می شوند.
چرا ساختمان های سبز مفید هستند؟
یک تصور غلط رایج وجود دارد که ساخت سبز به معنای متحمل شدن هزینه های بالاتر برای حفاظت از محیط زیست است. در واقع، طراحی سبز یک تصمیم مالی عالی است چرا که هزینه مالکیت مادام العمر ساختمان را کاهش می دهد در حالی که تخریب محیط زیستی را نیز کاهش می دهد. برخی دیگر از ویژگی های ساختمان های سبز را می توان به شرح زیر برشمرد: هوا بند بودن و مانع بخار بر روی سطوح و دیوارهای ساختمان. دور نگه داشتن رطوبت، خنک تر کردن ساختمان از عواملی هستند که سبب شده تا سیستم های الکتریکی مانند کولر ها کمتر برای خنک کردن ساختمان استفاده گردد. استفاده از حرارت خورشیدی و مقدار تابش نور خورشید که از شیشه وارد می شود و به صورت گرما در داخل ساختمان آزاد می شود. هر چه این مقدار کمتر باشد، گرمای خورشیدی کمتری منتقل می شود، ساختمان خنک تر می شود. این امر باعث کاهش هزینه های برق نیز می شود.
هدف از ساخت ساختمان سبز چیست؟
هدف از ساخت ساختمان سبز علاوه بر اینکه بر کمال فیزیکی و عملکردی تاکید دارند، زندگی انسان را نیز تسهیل می کنند. علاوه بر این، هزینه ها را کاهش می دهد، رفاه انسان را افزایش می دهد و از کیفیت بهتر زندگی پشتیبانی می کند. اهمیت ساختمانهای سبز در دوره‌ای که تغییرات آب و هوایی شروع شده است بسیار بالاست. زیرا این ساختمان ها در تامین امنیت آینده موفق هستند.
برای هر کسی که نسبت به حفظ محیط زیست حساس است و مایل به ادامه زندگی انسان در محیطی نوآورانه است، مهم است که ساختمان هایی را انتخاب کنند که با مقررات سبز مطابقت داشته باشند. در این زمینه، ضروری است که درک ساختمان سبز که روز به روز در حال گسترش است، بین مردم افزایش یابد.
مزیت های ساختمان سبز
ساختمان سبز نوعی طراحی و ساخت است که نسبت به ساختمان های استاندارد آسیب کمتری به ساکنان و محیط زیست وارد می کند زیرا مطابق با استانداردهای خاصی طراحی و ساخته می شود. تنها بخشی از مزیتهای این ساخت و ساز به صورت زیر هستند:
- کنترل کیفیت هوای داخل ساختمان
- صرفه جویی در هزینه های گرمایش، سرمایش و روشنایی
- اهمیت دادن به جمع آوری و تصفیه آب باران
- استفاده از مواد برگشت پذیر و قابل بازیافت
- بهره برداری از زمین به مناسب ترین شکل
- روی آوردن به منابع انرژی تجدیدپذیر
- کمترین مصرف از سوختهای فسیلی
- حداکثر استفاده از نور خورشید
- ترویج مدیریت پسماندهای جامد
میتوانیم ساختمان هایی را که عایق سقف، دیوار و پنجره را به حداکثر میرسانند، ساختمان های سبز بنامیم.
ساختمان سبز هم به ماهیت و هم به اجرای فرآیندهای مرتبط با محیط زیست و منابع کارآمد در طول چرخه عمر ساختمان اشاره دارد: تأثیرات زیست محیطی از برنامه ریزی گرفته تا طراحی، ساخت، بهره برداری، نگهداری، نوسازی و تخریب در نظر گرفته می شود.
چرا ساختمان های سبز مهم هستند؟
مزایای زیست محیطی: اتلاف آب و انرژی را کاهش می دهد. با حفاظت از منابع طبیعی، کیفیت منابعی مانند آب و هوا را بهبود می بخشد. از تنوع زیستی و اکوسیستم محافظت می کند. از منابع انرژی تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی استفاده می کند. اقداماتی را برای کاهش آلودگی و زباله و همچنین استفاده مجدد و بازیافت مواد انجام می دهد. مواد مورد استفاده غیر سمی، اخلاقی و پایدار هستند. محیط در طراحی و ساخت آن مورد توجه قرار می گیرد و سازگاری آن با محیط در حال تغییر تضمین می شود.
مزایای اقتصادی: کاهش هزینه ها و افزایش ارزش. بهره وری کاربر را افزایش می دهد. ساختمان سبز بر ایجاد ساختمان هایی تمرکز دارد که نه تنها برای محیط زیست مفید هستند، بلکه از زندگی سالم تر، شادتر و پربارتر پشتیبانی می کنند. اینها؛ این شامل صرفه جویی در هزینه در قبوض برق برای مستاجران یا خانوارها از طریق بهره وری انرژی و آب است. بازاری برای سایر محصولات و خدمات سبز ایجاد می کند. عملیات ساختمان سبز بازیافت مواد و آب را تشویق می کند و همچنین برای سرمایه گذاران املاک سودآور است.
مزایای اجتماعی: کیفیت زندگی را افزایش می دهد. در طراحی، ساخت و بهره برداری از ساختمان های سبز؛ کیفیت زندگی کاربران در نظر گرفته شده است. سلامتی و راحتی را بهبود می بخشد. بار روی سازه محلی را به حداقل می رساند.
سازمانهای فعال در حوزه ساختمان سبز
انواع فعالیتهای انسانی مانند ساختمان ها، شهرک ها، تولید محصول و مصرف انرژی در جهان باعث انتشار گازهای گلخانه ای می شود و بیش از ۲۰۰ اثر زیست محیطی مخرب دارد . مهمترین اثر محیطی اثر گرمایش زمین است. ۷۰ درصد از اثرات زیست محیطی در جهان توسط ساختمان ها ایجاد می شود. در این راستا، ساخت ساختمانها در ساختار ساختمان های سبز برای حفاظت از اقتصاد که محدود است و مهمتر از آن برای حفظ جهان که محل زندگی ماست یک ضرورت است .
ساختمان ها اثرات مستقیم و غیرمستقیم گستردهای بر محیط زیست دارند. ساختمانها از انرژی، آب و مواد خام استفاده می کنند، زباله تولید می کنند و گازهای گلخانه ای مضر جوی را در طول ساخت، استفاده، نوسازی، پردازش مجدد و تخریب منتشر میکنند. این اثرات زیست محیطی در ایجاد استانداردهای ساختمان سبز، گواهینامه ها و سیستم های رتبه بندی در جهت کاهش تأثیر مخرب ساختمان ها بر طبیعت از طریق طراحی پایدار ضرورت ایجاد کرده است.
حرکت به سمت طراحی پایدار در دهه ۱۹۹۰ میلادی با تاسیس BREEAM )روش ارزیابی محیطی موسسه تحقیقاتی ساختمان(، که اولین سیستم ارزیابی ساختمان سبز در بریتانیا بود آغاز گردید. در سال ۱۹۹۸ شورای ساختمان سبز ایالات متحده USGBC معیارهایی را با هدف بهبود عملکرد زیست محیطی ساختمان ها از طریق سیستم رتبه بندی ساختمان سبز
LEED که همان رهبری در انرژی و طراحی محیطی است، تهیه، توسعه و تصویب کرد. گواهینامهLEEDمعتبرترین گواهی ساختمان سبز امروزی است.
سیستمهای رتبه بندی ساختمان سبز، تحت تأثیر این برنامه های اولیه، اما متناسب با اولویتها و نیازهای ملی آنها، ایجاد شده اند. این سیستم ها به دنبال فراتر رفتن از مرزهای سیاست های فعلی و شیوه های ساختمان سازی هستند تا به مفاهیم گسترده تری از تحول یا پایداری بپردازند، مانند انرژی صفر خالص، مسائل ساختمانی زنده و ترمیمی که محیط طبیعی را بهبود میبخشد و فرآیندهای طبیعت را تقلید میکند. امروزه، سیستم های ساختمان سبز مانند DGNB و CASBEE نیز در جغرافیای خاص خود در حال اجرا هستند. با این حال، سیستم رتبه بندی ساختمان سبز LEED در سراسر جهان گسترده و پذیرفته شده است، نه تنها این سیستم های نام برده شده بلکه تمام هنجارهای ساختمانی در جهان نیز با LEED سازگار شده اند.
استانداردهای محصول سبز و ساختمان های سبز
استانداردهای محصول سبز در دهه ۱۹۸۰ در بازار ظاهر شد و در دهه ۱۹۹۰ افزایش یافت. در ابتدا، بسیاری از استانداردهای محصول سبز در پاسخ به نگرانی های فزاینده در مورد مواد سمی موجود در محصول، از جمله مواد شیمیایی مضر، و تاثیر آن بر سلامت کودک و کیفیت محیط داخلی IEQ توسعه یافتند. بعدها، مطالعات نشان داد که مواد سمی در مواد شیمیایی ساختمانی بر سلامت انسان از نظر بیماری هایی مانند سرطان بسیار تأثیر می گذارد، از این رو بسیاری از هنجارهای مصالح ساختمانی سبز شروع به توسعه کردند. انرژی تعبیه شده و سایر اثرات محیطی تعبیه شده در طول تولید مصالح ساختمانی منجر به این ایده شد که مصالح ساختمانی نیز باید تأثیر زیست محیطی کمتر از مقادیر آستانه معین در تولید داشته باشند. در این راستا، مفهوم مصالح ساختمانی سبز با این ایده که مصالح ساختمانی باید نه تنها از نظر سمی بودن، بلکه از نظر اثرات زیست محیطی نیز تأیید و انضباط شوند، دامنه بیشتری پیدا کرد. در قرن بیست و یکم، با افزایش نگرانی ها در مورد گرمایش زمین و کاهش منابع، تعداد و نوع استانداردها و گواهینامه های محصول سبز افزایش یافته است و توسط تحقیقات پشتیبانی میشود.
مصالح ساختمانی سبز به گونه ای تعریف شده است که طیف وسیع تری از مسائل زیست محیطی و تأثیر آنها در طول ساخت و استفاده مجدد از محصولات را شامل می شود. اگرچه هیچ تعریف جهانی از یک محصول سبز یا مصالح ساختمانی وجودندارد، اما هدف آن برآورده کردن استانداردهای خاصی میباشد. راهنمای صدور گواهینامه ساختمان سبز LEED همچنین گسترده ترین تعریف محصول مصالح ساختمانی سبز را نشان داده است.
تخمین زده می شود که تقریب ا ۱۶۰۰ گواهی محصول سبز در جهان وجود دارد که از این تعداد ۱۲۰۰ مورد در ایالات متحده آمریکا استفاده می شود و تعداد آنها روز به روز در حال افزایش است.
استانداردها، رتبه بندیها و برنامه های صدور گواهی برای نشان دادن، مستندسازی و هدایت تأثیر مثبت ساختمانهای پایدار و با کارایی بالا در بازار ساخت وساز همچنان در حال گسترش هستند.
برنامه های ارزیابی ساختمان سبز که در سراسر جهان استفاده میشوند میتوانند عملکرد سبز ساختمانها را با پیشنیازهای توضیحی و اعتبارات اختیاری اندازهگیری کنند. به این ترتیب عملکرد ساختمان ها تعیین و با یک استاندارد گره خورده و می توان مقایسه عملکرد ساختمان ها را مطابق با یک پایه انجام داد. ملموس ترین مثال از این دست گواهینامه ساختمان سبزLEEDاست. سیستم LEED به راحتی می تواند عملکرد مصرف تمام ساختمان ها مانند مصرف انرژی و آب را با هم مقایسه کند.
مقررات ساختمان سبز چیست؟
مقررات ساختمان سبز شروع به ظهور کرده است. این مقررات به دنبال سوق دادن استاندارد طراحی و ساخت ساختمان به سمت سطوح جدیدی از پایداری و عملکرد است. بسیاری از مقررات در ایالات متحده و خارج از کشور در حال توسعه و تصویب هستند.
مقررات در دو قالب اصلی وجود دارد: مبتنی بر قوانین و مبتنی بر عملکرد. این یک رویکرد سریع، دقیق و محافظه کارانه است که مبتنی بر قوانین، هدایت کننده، در راستای سایر مقررات است. در این مقررات، مصالح و تجهیزات مورد استفاده در ساختمان باید نشان دهند که با معیارهای مندرج در جداول مطابقت دارند. مقررات مبتنی بر عملکرد برای دستیابی به نتایج خاص به جای برآوردن الزامات تجویز شده برای تک تک اجزای ساختمان طراحی شده اند. برای مثال، مقررات مبتنی بر نتایج یک سطح مصرف انرژی هدف را تعیین میکند و اندازه گیری و گزارش مصرف انرژی را برای اطمینان از عملکرد ساختمان تکمیل شده در سطح نصب شده ارائه میکند.
تفاوت بین مقررات و سیستم های رتبه بندی ساختمان سبز در اجباری بودن مقررات است. اگر مقررات سبز به طور گسترده به تصویب برسد، تأثیر آنها می تواند به سرعت و به طور گسترده ای محیط ساختمان را تغییر دهد. خواه ساخت و ساز جدید یا نوسازی باشد، اولین کاری که باید هنگام انجام یک پروژه انجام دهید این است که بررسی کنید که آیا مقررات سبز ملی یا محلی وجود دارد که جهت و محدوده پروژه شما را تعیین می کند.
IGCC ، کد بین المللی ساختمان سبز، شامل مجموعه ای جامع از الزامات برای کاهش اثرات منفی ساختمان ها بر محیط طبیعی است. این کدی است که می تواند به راحتی توسط سازندگان، متخصصان طراحی و پیمانکاران استفاده شود. با این حال، چیزی که آن را از دنیای ساختمان سبز متمایز می کند، این است که به عنوان وسیله ای برای استفاده از ساختمان های سبز فراتر از بخش بازار که توسط سیستم های رتبه بندی داوطلبانه تغییر یافته است، ایجاد شده است تا توسط ادارات دولتی در همه سطوح سازگار شود و توسط مقامات قانونی اداره شود. بنابراین این آیین نامه قانع کننده و راهنما است.
کد بین المللی ساختمان سبز ) IGCC ( برای اهداف هماهنگی و مطابق با شورای بین المللی کد ) ICC ( تدوین شده است. این برای ساختمان ها، سازه ها و سیستم های تجاری با کارایی بالا، از جمله ساختمان های موجود در معرض تغییرات و اضافات، با استفاده از روشهای ساختوساز سنتی و نوآورانه اعمال میشود.
کد بین المللی ساختمان ( IBC )یک کد ساختمان مدل است که توسط شورای بین المللی کد ( ICC ) ایجاد شده است. این استاندارد به عنوان استاندارد کد اصلی در اکثر ایالات متحده پذیرفته شده و استفاده می شود. IBC به نگرانی های بهداشتی و ایمنی ساختمان ها بر اساس قوانین و الزامات عملکرد رسیدگی می کند. هدف قانون بین المللی ساختمان (IBC) حفاظت از سلامت و ایمنی عمومی بدون افزایش بی رویه هزینه های ساخت و ساز و بدون اولویت دادن به مصالح یا روش های ساختمانی است.
آئین نامه بین المللی ساختمان سبز (IGCC) با برنامه های ساختمان سبز کاملا داوطلبانه و سیستم های رتبه بندی که به زبان اجباری نوشته شده است در مسیر متفاوتی قرار دارد. همانطور که مشاهده می شود، تحولات در بخش ساختمان سبز آسان نبوده است. اگرچه شرایط سخت است، اما تغییرات زیادی در ساختار شهر، بخش ساختمان و کارخانه ها در شهرهای صنعتی در سراسر جهان ایجاد شده است. بسیاری از پیشرفت های فنآوری جدید موجود، تعادل سازگارتر با محیط زیست را حفظ و بهبود میبخشد. هر روز موارد جدید اضافه می شود. به خصوص در بخش ساخت و ساز و خانه ها و ساختمان های امروزی، محبوب ترین تغییر انرژی های تجدید پذیر است. امروزه نیازهای گرمایشی و برقی در خانه را می توان با انرژی خورشیدی و حتی بادی تامین کرد. علاوه بر این، مفهوم “ساختمان سبز” پویا است و امروزه مفهومی به سرعت در حال توسعه است. “ساختمان های سبز” ساختمان هایی هستند که اکولوژی طبیعی را درمان می کنند و تمام انرژی مورد نیاز خود را از منابع طبیعی قابل بازیافت دریافت می کنند.
ساختمان های سبز جدید
در سالهای اخیر ساختمانهای سبزی که بیشتر از نور روز بهره میبرند، نیازهای برق خود را با پنلهای خورشیدی تامین می کنند، باران و فاضلاب را تصفیه و مجددا استفاده میکنند. چند نمونه از این ساختمان ها در دنیا را در پایین مشاهده خواهید کرد.
ساختمان سبز بنیاد آکروس فوکوئوکا – ژاپن
ساختمان سبز بنیاد آکروس فوکوئوکا در فوکوئوکا واقع شده است و در آوریل ۱۹۹۵ افتتاح شد. این ساختمان با مفهوم معماری سبز خود نمونه خوبی از معماری اکو محسوب می شود. صرفه جویی در مصرف انرژی با استفاده از نور طبیعی به دست می آید. یکی از ویژگی های جالب آکروس فوکوئوکا سیستم تخلیه آب آن است. با این سیستم فاضلاب ساختمان تصفیه شده وفضای سبز اطراف آبیاری می شود.
مرکز تجارت جهانی بحرین – بحرین
مرکز تجارت جهانی بحرین در سال ۲۰۰۸ توسط شرکت معماری مشهور اتکینز ساخته شد. این ساختمان که به صورت یک برج دوقلو طراحی شده، ۵۰ طبقه دارد. این ساختمان اولین آسمان خراش است که با توربین های بادی ترکیب شده است. این توربین های بادی که دو برج را به هم متصل می کنند، مقداری از انرژی مورد نیاز دو برج را تامین می کنند.
ساختمان سبز کریستال- لندن
ساختمان سبز کریستال که توسط زیمنس یکی از بزرگترین شرکت های جهان در لندن اجرا شده است به صورت پاکت نامه طراحی شده است. این ساختمان با استفاده از سیستم روشنایی هوشمند در طول روز از نور طبیعی استفاده می کند. برق توسط پنل های خورشیدی تامین می شود. یکی دیگر از ویژگی های این ساختمان سبز این است که آب باران و فاضلاب را برای استفاده مجدد تبدیل می کند.
مرکز بولیت – ایالات متحده آمریکا
این مرکز تجاری ۶ طبقه که در سال ۲۰۱۶ راه اندازی شد، توسط دنیس هیز، رئیس بنیاد Bullitt طراحی شده است. یکی از جالب ترین ویژگی های این ساختمان سبز این است که برای ۲۵۰ سال ساخته شده است. مرکز بولیت همچنین دارای سیستمی است که باران و فاضلاب را پردازش و بازیافت می کند. پنل های فتوولتائیک )سلول خورشیدی( برای برق استفاده می شود.
نتیجه گیری
به طور خلاصه، با توجه به ذخایر محدود منابع انرژی اولیه در جهان، استفاده بهینه و مؤثر از انرژی عرضه شده برای مصرف، به حداقل رساندن مصرف کلی انرژی بدون تأثیر بر تولید و آسایش زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است. ساختمان سبز مشکلاتی را که مستقیماً جامعه را تحت تأثیر قرار می دهند مانند انرژی، حمل و نقل، بهداشت، بهره وری آب و مدیریت پسماند را به حداقل می رساند یا به طور ریشه ای حل می کند. چون طبیعت بدون انسان می تواند زندگی کند، اما انسان پس از ناپدید شدن طبیعت نمی تواند زنده بماند.
