آجر در ساختمان
آجر سنتی نما به انگلیسی Kazakh brick یا آجر قزاقی یکی از اجرهای دکوراتیو مرسوم در سطح بازار می باشد که چند نوع از آن عبارتند از:
- آجر پلاک نما
- آجر فشاری کامل
- آجر قزاقی کف
- آجر طرح دار
آجر های قزاقی امروزه طرفداران بسیاری را به خود جذب کرده است. آجر سنتی با نام دیگری در بازار معروف می باشد که عموما به آن آجر قزاقی یا آجر خشتی نیز میگویند. آجر قزاقی از کهن ترین آجرهای سنتی ایران است. در زمان ورود قزاق ها به ایران ، قزاق ها سربازخانه هایشان را با نوعی آجر با ابعاد ۵*۱۰*۲۰ می ساختند و بعد از آن این آجرها به آجر قزاقی معروف شد. در بعضی از کارخانجات آجر قزاقی قرمز در ابعاد ۱۹/۵*۱۹/۵*۵/۵ تولید می شود. تاریخچه این آجرها به دوره ساسانیان بر می گردد که با توجه به شواهد عینی از آنها در بناهای عظیمی چون : طاق کسری ، پلهای دختر ، گنبد کاووس ، مسجد جامع اصفهان و یزد استفاده شده است.
آجر نسوز از خاک حاصل از خردکردن سنگ های مختلف ساخته میشودو تنوع طرح و رنگ بسیار زیادی دارد، آجر های سنتی از خاک رس ساخته میشوند و در رنگ های زرد، خاکی، گلبهی، پوست پیازی، قرمز آجری و مشکی در بازار موجود هستند.
مشخصه اصلی آجرها:
عمر مفید و دوام بلای آنهاست که نمونه آن در بسیاری از بناهای قدیمی که تا به امروز بدون آسیبهای جدی باقی ماندهاند، مشخص و قابل مشاهده است. در ضمن قیمت مصرفی و تمام شده اینمتریال در ساختمان ها ارزان است. کوره های آجر پزی انواع مختلفی دارند:
کوره با آتش ثابت و آجر ثابت یا کوره تنوره ایی
این کوره شامل تنوره کوتاه و گشادی است که خشت ها را در آن می چینند. هوای داخل و دود از لابلای خشت های چیده شده درکوره بالا می روند و موجب پختن خشت ها می شوند. کار کوره تنوره ایی مداوم نیست و انرژی زیادی در آن به هدر می رود، زیرا پس از آنکه خشت ها پخته شده و تبدیل به آجرشدند, سر کوره را باز می کنند و صبر می کنند تا آجرهای درون کوره سرد شوند.
کوره با آتش رونده و آجر ثابت (کوره هوفمان)
کار این کوره پیوسته است و گرمای آن خیلی کم هدر می رود. این کوره توسط یک بنای اهل برلن به نام Friedrich Hoffmann ساخته شد و از این جهت به این نام خوانده می شود. چون این کوره به شکل حلقه ساخته می شد، آنرا کوره حلقه ایی هوفمان نامیدند. این کوره ها در ابتدا به شکل دایره ساخته می شدند. در حال حاضر، آنها را به شکل حلقه دراز یا اره ایی نیز می سازند. در این کوره تا حد زیادی از هدر رفتن گرما جلوگیری می شود.
کوره تونلی
کار این کوره مانند تونل خشت خشک کنی است. از ابتدای تونل، واگن با بار خشت به تونل وارد می شود و از انتهای تونل آجرسرد شده بیرون می آید. کانون آتش در دیواره درونی تونل قرار دارد. واگن بار خشت به درون تونل رانده شده و به تدریج به سوی کانون آتش پیش می رود. خشت ها کم کم گرم و نیم پز شده و هنگام عبور از برابر کانون آتش می پزند. همزمان با نزدیک شدن واگن آجر پخته به انتهای تونل, هوای سرد به آن دمیده می شود تا گرمای آجر را گرفته و آنرا سرد کند. هوای سرد با گذشتن از روی آجرها داغ می شود و هواکش پهلوی کانون آتش، آنرا مکیده و به کانون آتش می دمد.
کار کوره تونلی پیوسته است و گرمای آن خیلی کم هدر می رود. اما هزینه ساخت تونل، ریل گذاری و ارزش واگن ها بالاست. در محل هایی که برق ارزان باشد, می توان گرمای این کوره را توسط انرژی الکتریکی تامین نمود. برای جلوگیری از طولانی شدن کوره تونلی, آنرا در دوتکه پهلوی هم می سازند. در تکه اول خشت ها را می سازند و توسط واگن به گرمخانه می برند تا خشک, گرم و داغ شوند. سپس واگن های حاوی خشت داغ را به درون بخش دوم می رانند تا خشت های داغ شده از برابر کانون آتش گذشته و بپزند.
پروسه تولید آجر سنتی:
۱ پودر کردن خاک و الک کردن توسط دستگاه
۲ ساخت گل
۳ استراحت خمیرگل به مدت ۲۴ ساعت
۴ قالب زنی
۵ قالب برداری و خشک شدن اولیه جهت انتقال به کوره
۶ پخت در داخل کوره
۷ خنک کردن آجر
۸ بسته بندی
برخی از پروژه های گروه نکسا نیز با نمای آجر کار شده اند: ایوانخانه( آجر زرد)، لومن (خاکی)، نکسا ۳۱ ( سفید) از جمله این پروژه ها هستند